Bản tin nóng hổi về làn sóng sinh viên ưu tú bỏ ngang giảng đường MIT, Harvard để khởi nghiệp vì lo sợ AI sẽ sớm "thống trị" thị trường lao động. Liệu đây là quyết định sáng suốt hay chỉ là "cú lừa" thế kỷ?
Thế giới công nghệ đang chứng kiến một hiện tượng "lạ mà quen": Hàng loạt sinh viên từ các trường đại học hàng đầu thế giới như MIT và Harvard đồng loạt tuyên bố... tạm biệt giảng đường để dấn thân vào con đường khởi nghiệp. Nghe có vẻ "điên rồ" nhưng lý do đằng sau lại khiến nhiều người phải suy ngẫm: nỗi lo sợ AI sẽ "cướp" mất việc làm của họ trước khi kịp tốt nghiệp.
Alice Blair, một sinh viên năm nhất đầy nhiệt huyết của MIT, từng mơ ước góp phần xây dựng một tương lai nơi AI phục vụ nhân loại. Nhưng giờ đây, cô gái trẻ lại "khăn gói quả mướp" xin nghỉ học vĩnh viễn vì ám ảnh về "trí tuệ nhân tạo tổng quát" (AGI) - một dạng AI có khả năng thực hiện mọi nhiệm vụ như con người, thậm chí còn... giỏi hơn. Blair lo sợ rằng AGI sẽ dẫn đến "sự tuyệt chủng của loài người", và cô không muốn chờ đến ngày đó để nhận bằng tốt nghiệp. Thay vào đó, cô đầu quân cho Trung tâm An toàn AI, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu về an toàn AI, với hy vọng có thể góp phần ngăn chặn "ngày tận thế".
Không chỉ Blair, Adam Kaufman, một sinh viên chuyên ngành Vật lý và Khoa học Máy tính của Harvard, cũng đã bỏ học để làm việc toàn thời gian tại Redwood Research, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu về các hệ thống AI "lừa đảo" có thể đi ngược lại lợi ích của con người. Kaufman chia sẻ rằng anh lo lắng về những rủi ro mà AI có thể gây ra và muốn làm điều gì đó để giảm thiểu chúng. Thậm chí, anh còn "rủ rê" cả anh trai, bạn cùng phòng và bạn gái cùng bỏ Harvard để gia nhập OpenAI. Đúng là "một người làm quan, cả họ được nhờ", phiên bản... chống AI!
Vậy, điều gì đã khiến những sinh viên ưu tú này đưa ra quyết định táo bạo đến vậy? Một phần là do nỗi lo sợ về việc AI sẽ "xâm chiếm" thị trường lao động, khiến cho tấm bằng đại học trở nên vô giá trị. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy một nửa số sinh viên Harvard lo lắng về tác động của AI đến triển vọng việc làm của họ. Nhiều công ty đã bắt đầu tuyển dụng ít thực tập sinh và sinh viên mới tốt nghiệp hơn, trong khi những công ty khác lại tiến hành sa thải hàng loạt. Giám đốc điều hành của Anthropic, Dario Amodei, thậm chí còn cảnh báo rằng AI có thể loại bỏ một nửa số việc làm văn phòng cấp thấp và khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 20% trong vài năm tới.
Tuy nhiên, bên cạnh nỗi lo sợ, một yếu tố quan trọng khác thúc đẩy làn sóng bỏ học này chính là... cơ hội. Nhiều sinh viên nhận thấy rằng đây là thời điểm vàng để khởi nghiệp trong lĩnh vực AI, trước khi thị trường trở nên quá bão hòa. Họ nhìn vào những tấm gương thành công của các thế hệ đi trước như CEO Sam Altman của OpenAI và Mark Zuckerberg của Facebook, và tự nhủ: "Tại sao mình lại không thể?".
Michael Truell, CEO 24 tuổi của Anysphere, và Brendan Foody, CEO 22 tuổi của Mercor, là hai ví dụ điển hình cho sự thành công của những người trẻ tuổi dám "dứt áo ra đi". Anysphere được định giá gần 10 tỷ đô la, trong khi Mercor đã huy động được hơn 100 triệu đô la. Rõ ràng, việc bỏ học không phải lúc nào cũng là một quyết định sai lầm, đặc biệt là khi bạn có một ý tưởng sáng tạo và đủ tự tin để biến nó thành hiện thực.
Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ quyết định này. Paul Graham, người đồng sáng lập Y Combinator, một công ty tăng tốc khởi nghiệp nổi tiếng, khuyên sinh viên nên tiếp tục đi học. Ông cho rằng sẽ có những cơ hội khởi nghiệp khác, nhưng bạn không thể lấy lại những năm tháng đại học của mình. Blair cũng đồng ý rằng bỏ học không phải là điều dành cho tất cả mọi người. Cô cho rằng đây là một quyết định khó khăn và mệt mỏi, chỉ nên dành cho những người thực sự kiên cường và đã chuẩn bị đầy đủ để có việc làm khi còn học đại học.