Thương vụ chiêu mộ nhân tài AI của Meta gây chấn động Thung lũng Silicon, tạo ra làn sóng FOMO (Fear of Missing Out) khi kỹ sư, nhà nghiên cứu cảm thấy ghen tị, hụt hẫng và nghi ngờ giá trị bản thân. Lương triệu đô trở thành tiêu chuẩn mới, đẩy những người giỏi "vừa phải" vào tình thế khó khăn, thậm chí khiến sinh viên bỏ học chạy theo "cơn sốt vàng".
Bạn có bao giờ cảm thấy mình đang chạy đua trong một trò chơi mà luật chơi liên tục thay đổi? Chào mừng đến với thế giới AI, nơi Mark Zuckerberg vừa ném một quả bom tấn, khiến Thung lũng Silicon rung chuyển theo đúng nghĩa đen. Thương vụ Meta chi đậm để "rước" CEO Scale AI về dinh không chỉ là một cú áp phe tài chính, mà còn là đòn tâm lý cực mạnh, gieo rắc nỗi FOMO (Fear of Missing Out - hội chứng sợ bị bỏ lại) diện rộng.
Ai bảo lương triệu đô chỉ có trong mơ? Giờ đây, nó đã trở thành "tiêu chuẩn" mới, khiến những ai "chỉ" nhận sáu chữ số cảm thấy mình... kém may mắn. Một kỹ sư AI tại Anthropic chia sẻ: "Tôi nghĩ mình đang làm rất tốt. Nhưng rồi tôi thấy bạn mình được Meta đề nghị 12 triệu đô la một năm. Tôi không biết nên vui hay nên buồn nữa." Nghe mà thấy "tức anh ách" phải không?
Nhà đầu tư Deedy Das tại Menlo Ventures mô tả: "Mọi người đang bàn tán xôn xao. Có một cảm giác ghen tị, đố kỵ và bất lực đang lan rộng. Ai cũng nghĩ: 'Tôi nghĩ mình đã làm khá tốt. Tôi đã làm sai điều gì? Tôi rất muốn nhận được những lời đề nghị đó!’"
Meta sẵn sàng trả từ 8 đến 20 triệu đô la một năm cho những "siêu sao" AI, kèm cổ phiếu và tiền ký hợp đồng "khủng". CEO OpenAI Sam Altman còn tiết lộ có người được Meta trả tới 100 triệu đô la chỉ để... rời công ty! Đúng là "tiền không phải là tất cả, nhưng có tiền thì...", bạn hiểu ý tôi rồi đấy.
Nhưng đừng vội ghen tị. "Cơn sốt vàng" này không dành cho tất cả mọi người. Những người giỏi "vừa phải" chỉ có thể đứng ngoài quan sát, thậm chí cảm thấy tiếc nuối dù đã từ chối lời mời từ Meta. "Bạn bè tôi sốc thật sự. Họ có lẽ đã kiếm được số tiền trong một năm bằng cả đời làm việc. Cảm giác đó rất khó chấp nhận," nhà đầu tư Deedy Das ngậm ngùi.
Vậy tại sao Zuckerberg lại "chơi lớn" đến vậy? Đơn giản thôi, Meta đang tụt lại phía sau trong cuộc đua AI. Mô hình Llama 4 không đạt kỳ vọng, kế hoạch Behemoth liên tục bị hoãn, và Metaverse vẫn chưa "hái ra tiền". Đến tháng 6/2025, Zuckerberg buộc phải thừa nhận: Meta không thể một mình "gánh" nổi cuộc chơi AI.
Hệ quả là, Zuckerberg đang "phá luật chơi", tạo ra một thị trường nhân tài méo mó, nơi một số ít được trả những khoản tiền phi lý, trong khi phần lớn vẫn "ăn lương cũ". CEO OpenAI Sam Altman thậm chí còn chỉ trích Meta vì đã đề xuất mức lương quá hào phóng, gây hại cho văn hóa doanh nghiệp và đi ngược lại sứ mệnh phát triển AI bền vững.
Meta có thể đã mở ra một kỷ nguyên mới của AI, nơi nhân tài được định giá như vận động viên chuyên nghiệp. Nhưng cũng từ đó, một vết nứt đã hình thành trong cộng đồng những người từng tin rằng công nghệ là nơi giá trị được xây dựng từ tài năng, tinh thần cống hiến và lý tưởng thay đổi thế giới.
"Khi bạn làm việc mà quên đi mục đích cũng như sứ mệnh ban đầu, chỉ làm vì tiền thì kết quả sẽ chẳng đi đến đâu. Đây là một ngõ cụt," nhà đầu tư Das cảnh báo. Sự chênh lệch đãi ngộ đang làm xói mòn văn hóa đội ngũ, khiến nhiều kỹ sư giỏi cảm thấy bị bỏ rơi, mất động lực và niềm tin vào công ty.
"Tôi biết mình không tệ. Nhưng nhìn quanh, có cảm giác như những người được chọn là siêu nhân còn mình chỉ là vai phụ. Điều đó đau thật sự," một nghiên cứu viên tại DeepMind chia sẻ.
Ngay cả sinh viên và nghiên cứu sinh cũng bị cuốn vào "cơn lốc" FOMO. Nhiều chuyên gia lo ngại rằng sự bùng nổ này chỉ là một "cơ hội ngàn vàng" và sẽ không kéo dài, tạo ra áp lực phải nắm bắt cơ hội ngay lập tức, thậm chí phải đánh đổi việc học hành.
"Các tập đoàn đang gây áp lực khiến nhiều người muốn bỏ học. Thật buồn nôn," giám đốc điều hành Bill Aulet của Trung tâm Martin Trust dành cho Doanh nhân tại MIT than thở.
Ngay cả trong giới khởi nghiệp, việc tuyển dụng nhân sự cũng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. "Bạn từng chỉ cần 5 triệu đô la để khởi nghiệp AI, thì nay con số đã lên đến 30-50 triệu đô la chỉ riêng chi quỹ lương khởi điểm tuyển dụng nhân sự," ông Navin Chaddha, đối tác quản lý của Quỹ Mayfield, nhận định.
Không phải ai cũng trở thành Alexandr Wang. Và trong khi giới truyền thông đổ dồn về những người được chọn, thì phía sau ánh hào quang là hàng nghìn con người giỏi giang, đang vật lộn với cảm giác lạc lõng trong chính ngành nghề từng là giấc mơ.