Mỹ bất ngờ tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran, đẩy Trung Đông vào bờ vực chiến tranh toàn diện. Liệu đây là nước cờ cao tay hay "canh bạc tất tay" của Washington? Phân tích các kịch bản có thể xảy ra và hậu quả khó lường cho khu vực và thế giới.
Ngày 21/6 vừa qua, thế giới không khỏi bàng hoàng khi Mỹ bất ngờ tấn công 3 cơ sở hạt nhân của Iran, bất chấp những lời cảnh báo từ Liên hợp quốc và các cường quốc khác. Hành động này, đi ngược lại mọi nỗ lực ngoại giao, đã châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng mới ở Trung Đông, khu vực vốn đã ngập trong bất ổn.
Washington tuyên bố "thắng lợi vang dội" và không quên kèm theo lời đe dọa "sẽ tấn công mạnh hơn nếu Iran dám trả đũa". Tuy nhiên, theo một nguồn tin rò rỉ từ CNN, Nhà Trắng lại bí mật "nhắn nhủ" Tehran rằng họ chưa có kế hoạch tấn công tiếp theo. Hóa ra, đây chỉ là đòn "dằn mặt" hay là bước leo thang nguy hiểm, đẩy khu vực vào một cuộc chiến tranh không hồi kết?
Israel "thừa nước đục thả câu"?
Với sự hậu thuẫn từ Mỹ, Israel không ngần ngại "đổ thêm dầu vào lửa", quyết tâm tiêu diệt đối thủ số một, đồng thời tái định hình cục diện an ninh khu vực. Iran, tất nhiên, không chịu ngồi yên. Tehran phủ nhận việc các cơ sở hạt nhân bị phá hủy hoàn toàn và tuyên bố sẽ trả đũa "mạnh mẽ". Câu hỏi đặt ra là, phản ứng của Iran sẽ đi đến đâu?
5 kịch bản "ngàn cân treo sợi tóc"
Theo các chuyên gia, có 5 kịch bản có thể xảy ra sau đòn tấn công của Mỹ:
- Iran trả đũa có giới hạn, đủ để "rửa hận" nhưng tránh leo thang thành chiến tranh toàn diện.
- Tehran bị thiệt hại nặng, buộc phải chấp nhận đàm phán theo điều kiện của Mỹ, từ bỏ chương trình hạt nhân.
- Tehran cùng với Houthi và các đồng minh khác đẩy mạnh cuộc chiến ủy nhiệm.
- Iran tấn công trả đũa vào mục tiêu của Mỹ ở khu vực.
- Tehran phối hợp với đồng minh, đối tác, tấn công cả mục tiêu của Israel và Mỹ.
Nếu Mỹ tiếp tục tấn công và Iran đáp trả theo các kịch bản 4 hoặc 5, nguy cơ bùng nổ một cuộc chiến tranh toàn diện ở Trung Đông là hoàn toàn có thể xảy ra. Khi đó, thảm họa sẽ vô cùng khốc liệt, không chỉ đối với Iran và Israel mà còn đối với toàn khu vực và thế giới.
Thế giới "vạ lây"?
Một cuộc chiến tranh toàn diện ở Trung Đông sẽ kéo theo những hậu quả nặng nề:
- Nguy cơ chiến tranh lan rộng: Ngòi nổ có thể bắt đầu từ nhiều nơi và tạo ra phản ứng dây chuyền, lôi kéo nhiều quốc gia vào vòng xoáy bạo lực.
- Mâu thuẫn sâu sắc: Dù ai thắng, ai bại, mâu thuẫn giữa Israel và Iran sẽ càng thêm sâu sắc, khoét sâu hố ngăn cách giữa người Do Thái và người Hồi giáo.
- Chạy đua vũ trang: Cuộc chiến sẽ kích thích các quốc gia trong khu vực chạy đua vũ trang, thậm chí là vũ khí hạt nhân, đẩy thế giới vào một cuộc khủng hoảng an ninh mới.
- Suy thoái kinh tế: Giá dầu leo thang sẽ đẩy nền kinh tế thế giới vào suy thoái, ảnh hưởng đến các nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội và đối phó với biến đổi khí hậu.
- Mỹ "dính đạn": Tổng thống Trump từng tuyên bố không để Mỹ bị kéo vào bất cứ cuộc chiến tranh nào. Nếu chiến tranh bùng nổ, Washington sẽ tự "chui vào rọ", thất bại về mặt chiến lược.
"Canh bạc" của Trump?
Nhiều người cho rằng, Tổng thống Trump đang chơi một "canh bạc lớn" mà không thể lường hết được hậu quả. Hành động "quay xe" và áp đặt bằng sức mạnh quân sự của Nhà Trắng khiến nhiều quốc gia cảnh giác, dè chừng. Nội bộ nước Mỹ cũng có thể bị chia rẽ.