Trung Quốc đang trỗi dậy mạnh mẽ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, bỏ xa các cường quốc khác về số lượng bằng sáng chế. Liệu đây có phải là dấu hiệu của một cuộc cách mạng công nghệ do Trung Quốc dẫn đầu?
Bạn có tin được không, trong khi chúng ta còn đang loay hoay tìm cách "dạy" AI phân biệt đâu là phở bò, đâu là bún bò Huế, thì Trung Quốc đã bỏ xa chúng ta cả một dải Ngân Hà trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo rồi! Theo số liệu mới nhất từ Ủy ban Cải cách và Phát triển quốc gia Trung Quốc, nước này đã "ẵm" hơn 1,5 triệu đơn đăng ký sáng chế liên quan đến AI, chiếm gần 40% tổng số sáng chế AI trên toàn thế giới. Nghe mà choáng váng cả đầu óc!
Giá trị của ngành công nghiệp AI cốt lõi của Trung Quốc tính đến tháng 4 năm nay cũng đạt con số "khủng" gần 600 tỷ Nhân dân tệ (tương đương khoảng 83,45 tỷ đô la Mỹ). Để dễ hình dung, con số này lớn hơn GDP của cả một quốc gia nhỏ!
Vậy "ngành công nghiệp AI cốt lõi" là gì mà ghê gớm vậy? Đơn giản thôi, đó là những lĩnh vực quan trọng nhất của AI, như phát triển phần mềm, thuật toán, chip AI, và các ứng dụng AI chủ lực.
Điều đáng nể là Trung Quốc đã xây dựng được một hệ sinh thái công nghiệp AI cực kỳ toàn diện, đa dạng và năng động. Họ có hơn 400 doanh nghiệp "tiểu kỳ lân" chuyên sâu trong các lĩnh vực AI khác nhau, chẳng hạn như công ty DeepSeek. Nghe tên thôi đã thấy "thâm sâu khó lường" rồi!
Nhưng điều đáng chú ý nhất là sự bùng nổ của AI tạo sinh (GenAI). Theo báo cáo từ Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), trong 10 năm qua (2014-2023), số lượng đơn xin cấp bằng sáng chế liên quan đến GenAI toàn cầu đã lên tới 54.000. Và đoán xem ai là "ông trùm" của GenAI? Vâng, không ai khác chính là Trung Quốc, với hơn 38.000 bằng sáng chế, gấp 6 lần so với Mỹ (chỉ có 6.276 sáng chế). Hàn Quốc và Nhật Bản lần lượt xếp thứ ba và tư, nhưng vẫn còn kém xa so với Trung Quốc.
Ấn Độ có vẻ "đuối" hơn, chỉ có 1.350 bằng sáng chế GenAI, nhưng lại có tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm cao nhất, lên tới 56%. Có lẽ Ấn Độ đang âm thầm "ủ mưu" để bứt phá trong tương lai?
Trong số những công ty nộp đơn xin cấp bằng sáng chế GenAI hàng đầu, các công ty Trung Quốc chiếm ưu thế tuyệt đối. Tencent dẫn đầu danh sách, tiếp theo là Bảo hiểm Ping An, Baidu và Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc. Các công ty quốc tế như IBM, Alphabet (công ty mẹ của Google) và Microsoft cũng có mặt trong top 10, nhưng vẫn "lép vế" so với các đối thủ đến từ Trung Quốc.
Các loại phát minh được cấp bằng sáng chế GenAI cũng rất đa dạng, từ dữ liệu hình ảnh và video đến văn bản, lời nói và âm nhạc. Điều thú vị là các bằng sáng chế liên quan đến dữ liệu dựa trên phân tử, gene và protein cũng đang chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng. Có lẽ trong tương lai, chúng ta sẽ thấy AI "nhúng tay" vào cả lĩnh vực sinh học và y học?